Zgodnie z art. 23 § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy powinien określić podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli:
- brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia lub
- dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania lub
- podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.
O co chodzi ?
Jak wiadomo, punkt widzenia zależy od punktu siedzenia. Możemy spotkać się z sytuacją, w której organ podważa rzetelność naszych ksiąg, a po oszacowaniu podstawy opodatkowania podatek będzie znacznie wyższy niż ten, który sami obliczyliśmy na podstawie ksiąg. Oczywiście zakładam, że jesteś uczciwym przedsiębiorcą i wszystkie zdarzenia gospodarcze są prawidłowo odzwierciedlone w księgach :). Oszacowanie może być zatem dla Ciebie niekorzystne.
Z drugiej strony, możesz płacić podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Nie prowadzisz wtedy ewidencji koszów, nie gromadzisz faktur – bo nie masz takiego obowiązku. Po jakimś czasie okazuje sie, że przekroczyłeś próg uprawniający do takiej formy opodatkowania. Organ się o tym dowiaduje i chce Ci wymierzyć podatek tylko w oparciu o przychody (nie masz przecież faktur). Co wtedy? Wtedy możesz walczyć o oszacowanie podstawy opodatkowania! Jest wtedy szansa, że uzna za wydatki koszty, które poniosłeś i które można w jakiś sposób zweryfikować. Tak jak wspomniałem, będziesz musiał walczyć o oszacowanie. Organy zwykle kierują się zasadą fiskalizmu, więc na rękę będzie im niedopuszczanie do oszacowania.
Zarówno w jednej jak i drugiej sytuacji, jest duże pole do popisu. Z nawet najbardziej patowej sytuacji, można wyjść obronną ręka.
Oszacowania podstawy opodatkowania – instytucja
Wyrok WSA w Opolu z 9 lipca 2018 r. – podstawa opodatkowania jest ustalana na podstawie dokumentacji prowadzonej przez podatnika i innych dokumentów, które zawierają dane niezbędne do jej ustalenia. Jednakże w sytuacji, gdy tej dokumentacji brakuje, albo gdy nie jest ona kompletna, co uniemożliwia organowi podatkowemu ustalenie tejże podstawy, znajduje zastosowanie instytucja oszacowania podstawy opodatkowania” (I SA/Op 63/18).
Instytucja oszacowania podstawy opodatkowania powinna umożliwić jej odtworzenie w sposób najbardziej uprawdopodobniony (przez organ) i w konsekwencji w wysokości zbliżonej do podstawy rzeczywistej, przy założeniu jednak, iż podstawa rzeczywista jest niepoznawalna wobec braku danych – to z kolei wyrok WSA w Łodzi, I SA/Łd 63/19
Metody szacowania
Organ podatkowy dokonując szacowania podstawy ma do dyspozycji sześć metod wskazanych przez ordynację podatkową. Są to metody:
- porównawcza wewnętrzna – polegająca na porównaniu wysokości obrotów w tym samym przedsiębiorstwie za poprzednie okresy, w których znana jest wysokość obrotu,
- porównawcza zewnętrzna – polegająca na porównaniu wysokości obrotów winnych przedsiębiorstwach prowadzących działalność o podobnym zakresie i w podobnych warunkach,
- remanentowa – polegająca na porównaniu wartości majątku przedsiębiorstwa na początku i na końcu okresu, z uwzględnieniem wskaźnika szybkości obrotu,
- produkcyjna – polegająca na ustaleniu zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa,
- kosztowa – polegająca na ustaleniu wysokości obrotu na podstawie wysokości kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo, z uwzględnieniem udziału kosztów w obrocie,
- udziału dochodu w obrocie – polegająca na ustaleniu wysokości dochodów ze sprzedaży towarów lub usług, z uwzględnieniem udziału tej sprzedaży w całym obrocie.
Jedno trzeba pamiętać, podstawa opodatkowania ustalona w drodze oszacowania nigdy nie będzie rzeczywista. Powinna za to być zbliżona do rzeczywistej. Musisz więc pilnować, czy organ wszystko uwzględnił w swoich wyliczeniach i czy zrobił to w sposób prawidłowy.
Zaufaj pełnomocnikowi, on wie jak to zrobić 🙂
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }