Jak rozliczyć PIT będąc na macierzyńskim? Podatnik korzystający z urlopu macierzyńskiego powinien uwzględnić zasiłek macierzyński jako dochód podlegający rozliczeniu w rocznym PIT. Jednak od 2022 r., jeśli spełnione są warunki jednej z ustawowych ulg podatkowych, przychód ten może być zwolniony z opodatkowania nawet do kwoty 85 528 zł rocznie [1][4][5][6]. Poniżej znajdziesz szczegółowe wyjaśnienie krok po kroku najważniejszych zasad rozliczania PIT z uwzględnieniem zasiłku macierzyńskiego i aktualnych ulg.
Podstawy opodatkowania zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński to świadczenie przysługujące osobom objętym ubezpieczeniem społecznym, wypłacane za czas niezdolności do pracy z tytułu macierzyństwa. Jego wysokość związana jest z wymiarem wcześniejszych składek i okresem ubezpieczenia [1][4]. Zasiłek macierzyński jest co do zasady traktowany jak dochód i należy go wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT.
Od początku 2022 r. przyznano jednak możliwość zwolnienia z podatku PIT przychodów z zasiłku do kwoty 85 528 zł rocznie, pod warunkiem spełnienia określonych przepisami warunków dotyczących ulg podatkowych [1][4][5][6]. Przychód powyżej tej wysokości podlega standardowym zasadom opodatkowania.
PIT a zwolnienie zasiłku macierzyńskiego z podatku
Zwolnienie PIT dotyczy zasiłku wypłaconego od stycznia 2022 roku i znajduje zastosowanie przy rozliczeniu PIT składanym od 2023 roku [1]. Kluczowym warunkiem objęcia przychodu zwolnieniem jest korzystanie z jednej z poniższych ulg podatkowych: ulga dla młodych (do 26 roku życia), ulga dla rodzin wielodzietnych (4+), ulga na powrót do Polski, ulga dla pracujących seniorów [1][4][6][9].
Aby skorzystać ze zwolnienia, podatnik musi złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych odpowiedni wniosek lub oświadczenie potwierdzające spełnienie warunków wybranej ulgi [4]. Brak odpowiedniego zgłoszenia skutkuje standardowym naliczaniem podatku przez płatnika świadczenia lub ZUS [1][4][6].
Warto pamiętać, że zwolnienie z podatku przysługuje wyłącznie do wysokości 85 528 zł rocznie – nadwyżka ponad ten limit podlega już opodatkowaniu na standardowych zasadach [1][5][6]. Ulg nie można łączyć powyżej limitu – jeśli podatnik korzysta z kilku ulg, limit zwolnienia w danym roku nie ulega zwiększeniu.
Proces rozliczenia PIT z zasiłkiem macierzyńskim
Rozliczając PIT, należy ująć przychód z zasiłku macierzyńskiego. Po spełnieniu przesłanek do ulgi i złożeniu stosownego wniosku, otrzymany zasiłek do limitu zwolnienia wykazuje się w PIT jako przychód zwolniony z opodatkowania. Jeśli nie złożono wniosku, świadczenie zostanie uwzględnione po stronie przychodów opodatkowanych [4][6].
Należy zachować szczególną staranność podczas wypełniania formularzy PIT oraz zgłoszeń do ZUS: osoby uprawnione do ulgi dla młodych i innych ulg powinny złożyć płatnikowi wniosek lub oświadczenie o spełnieniu warunków w trakcie pobierania zasiłku [4]. Warto również zachować kopie złożonych dokumentów oraz potwierdzenia wypłat zasiłku – są one istotnym elementem rozliczenia rocznego.
Rozliczając PIT, warto zweryfikować czy zasiłek macierzyński i jego ewentualne zwolnienie nie wpływa na prawo do innych ulg lub limitów odliczeń, zwłaszcza jeśli podatnik korzysta także z innych świadczeń [1][4].
Wysokość zasiłku i długość urlopu a rozliczenie podatku
Wysokość zasiłku macierzyńskiego zależy od terminu złożenia odpowiedniego wniosku oraz długości pobieranego urlopu. Standardowo dla prawidłowo złożonych wniosków wynosi on 81,5% podstawy wymiaru, a w szczególnych przypadkach nawet 100% [3]. Dłuższy czas pobierania świadczenia lub korzystanie z urlopu rodzicielskiego wydłuża okres zwolnienia od podatku, zmienia też wysokość dochodu wpisywanego do PIT.
Od 2025 roku wprowadzono dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków: 15 tygodni dla dzieci urodzonych przed 28 tygodniem ciąży lub o masie poniżej 1000 gramów oraz 8 tygodni dla innych wcześniaków wymagających hospitalizacji [2]. Takie dodatkowe urlopy wpływają na łączną wysokość pobranego zasiłku, a tym samym na kwoty podlegające rozliczeniu w PIT.
Ulgi najważniejsze przy rozliczeniu PIT na macierzyńskim
Najczęściej stosowaną ulgą w przypadku zasiłku macierzyńskiego jest ulga dla młodych, obejmująca osoby do ukończenia 26 roku życia [1][4][6][9]. Drugą istotną ulgą jest ulga dla rodzin 4+, przysługująca podatnikom wychowującym co najmniej czworo dzieci [1][4][6]. Te preferencje pozwalają na niemal całkowite zwolnienie z podatku otrzymywanych świadczeń do określonego limitu.
Oprócz nich można również skorzystać z ulgi na powrót oraz ulgi dla pracujących seniorów, o ile podatnik spełnia odpowiednie warunki ustawowe [1][4][6]. Każda z ulg wymaga odpowiedniego zgłoszenia i złożenia dokumentów oraz należy je właściwie wykazać w rozliczeniu rocznym PIT.
Podsumowanie: kluczowe zasady rozliczenia PIT na macierzyńskim
Każdy podatnik na zasiłku macierzyńskim powinien sprawdzić, czy przysługuje mu ulga zwalniająca otrzymane świadczenia z opodatkowania PIT do wysokości rocznego limitu. Warunkiem jest złożenie stosownego oświadczenia lub wniosku oraz prawidłowe rozliczenie przychodu w PIT [1][4][6]. Limit zwolnienia wynosi 85 528 zł rocznie.
Wysokość zasiłku oraz długość urlopu mogą mieć wpływ na roczną sumę otrzymanych świadczeń i ewentualny obowiązek dopłaty podatku powyżej limitu zwolnienia. Warto zawsze konsultować się z aktualnymi przepisami i zgłosić uprawnienie do ulgi już na etapie pobierania zasiłku, aby uniknąć nieprawidłowości podczas rozliczania rocznego PIT [3][2][4].
Źródła:
- [1] https://www.pitax.pl/wiedza/aktualnosci/zasilek-macierzynski-zwolniony-z-pit-2/
- [2] https://www.pit.pl/wymiar-urlopow-zwiazanych-z-rodzicielstwem/
- [3] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wysokosc-zasilku-macierzynskiego-jest-uzalezniona-od-wniosku
- [4] https://www.szlachetnapaczka.pl/jedenprocent/artykuly/zasilek-macierzynski-opodatkowanie/
- [5] https://www.pit.pl/macierzynstwo/zus-zasilki-macierzynskie-zwolnione-z-podatku-pit-1007175
- [6] https://www.zus.pl/-/zasi%C5%82ki-macierzy%C5%84skie-zwolnione-z-podatku-dochodowego
- [9] https://www.e-pity.pl/ulgi-odliczenia/

KontrolaVATwFirmie.pl to portal dla polskich przedsiębiorców, którzy chcą prowadzić biznes zgodnie z prawem bez zbędnego stresu. Publikujemy praktyczne treści o VAT-ie, księgowości, kadrach, płacach i prawie gospodarczym – sprawdzone przez ekspertów, napisane językiem zrozumiałym dla każdego.
